28 en 29 december

Een van de plekken waar ik altijd nog wel een keer naar toe wilde in Europa, was Sicilie. Het Italiaanse eiland is door veel volkeren en/of naties beheerst. In de architectuur, het eten en de landbouw zijn invloeden van de Grieken, Feniciers, de Romeinen, Arabieren, Byzantiers, Noormannen en Spanjaarden merkbaar. Bovendien is er in juli/augustus 1943 hevig gevochten tussen de Engelsen en Amerikanen enerzijds en de Duitsers en Italianen anderzijds. Sicilie is het eerste stukje van Europa dat werd bevrijd van het Nazi-juk. En dan is er natuurlijk de Etna. De ruim 3000 meter hoge vulkaan, in de winter met sneeuw bedekt, is met afstand het hoogste punt van het eiland en werkt nog regelmatig. Kortom, genoeg te zien op Sicilie. En ik zou bijna de Mafia vergeten.

Probleem was dat Djoser, eigenlijk mijn vaste reisorganisatie, in december geen rondreizen aanbood naar dit eiland. Daarom viel de keus op SRC. Enige verschillen zijn direct merkbaar: het was niet mogelijk om samen met een andere alleen reizende een tweepersoons kamer te boeken, de diners worden gezamenlijk in het hotel genuttigd en de reisleider is veel meer een gids dan bij Djoser. De SRC-mensen hebben veelals kunstgeschiedenis gestudeerd en kunnen veel vertellen over alle bezienswaardigheden. Ook zijn de groepen veel groter. SRC, ooit in Groningen begonnen als studentenreisclub, hanteert een maximale grootte van 34, Djoser stopt bij 20.

Vertrek was op 28 december. De reis duurt t/m 4 januari, dus ruim een week. De eerste dag was niet meer dan een reisdag. Met de trein om 8.07 uit Groningen vertrokken, om 11.00 was ik op Schiphol door de douane. Een uurtje later was het boarding time en half uurtje later vlogen we richting Rome. Na slechts een thee met een droog koekje, landen we 1.50 uur later. Daar was het twee uur wachten op het vliegtuig naar Catania. Ook op deze reis was de verzorging karig: er was slechts water, thee en koffie verkrijgbaar (geen koekje). Helaas was het al donker geworden, zodat we van de Etna niets konden zien.

In Catania reed de bus ons in ruim een half uur naar ons hotel in Giardini-Naxos, een kustplaatsje vlak bij Taormina. Reisleider Diana, die met ons mee was gevlogen, legde een en nader uit, waarna we een klein half uur opfristijd kregen voordat de maaltijd werd geserveerd. Ondanks de waarschuwing van Diana was dit zeer goed: veel groentes, vis, een lekker toetje, alles voorafgaand door een meer dan uitstekende tomatensoep. Drankjes waren voor eigen rekening. Daarna met een paar anderen even langs de boulevard gewandeld. Conclusie: het plaatsje heeft heel wat cafe’s, restaurants etc, maar ze waren alle gesloten of leeg. Kennelijk komen in december weinig toeristen naar Sicilie. Vreemd, de temperaturen zijn uitstekend (een graad of 17 in de zon overdag), terwijl ’s zomers de hitte bijna onverdraaglijk is.

Op 28 december moesten we vroeg opstaan, om 8.00 vertrok de bus al. Het ontbijt was uitstekend. We reden naar Piazza Armerina, waar een Romeinse villa stond die bewoond was geweest door latere keizers. Prachtige mozaïeken, maar er stond nog te veel in de steigers om dit Unesco-erfgoed nou echt tot een bijzonderheid te maken. Daarna lunch in dit plaatsje, die ik geskipt heb, om een klein uurtje wat sfeer te proeven in dit leuke plaatsje. De basiliek bezocht, een oud kasteel en bijna verdwaald in de grote hoeveelheid kleine steegjes en trappetjes. Opvallend was een gebouwtje opgetrokken in Mondriaanstijl, totaal niet passend in zijn omgeving.

Daarna reden we verder naar Agrigento (“stad van boeren”). In 480 versloegen de Grieken de Feniciers (Carthago) en werden de baas op Sicilie, dat door de centrale ligging in de Middellandse zee een strategisch voordeel bood voor (tussen)handel. Rondom Agrigento werden zeker 14 tempels gebouwd, waarvan er slechts enkele zijn opgegraven en/of bewaard. Ook dit was Unesco-werelderfgoed, maar veel beter. Bovendien hadden we een goede gids, die in goed Engels boeiend kon vertellen. Vooral de Concordia tempel was mooi om te zien. De naam klopt niet (door Italianen zelf verzonnen), maar we weten niet ter ere van welke god deze tempel werd gebouwd. De reden dat deze tempel zo goed bewaard is gebleven is dat de Christenen hem later hebben omgebouwd tot een kerk, door de Dorische zuilen met muren te verbinden. Die zijn later weer weggehaald. De duisternis viel in, wat een mooie zonsondergang en foto’s opleverde. Nadeel was wel dat we de Castor en Pollux tempel niet meer goed konden zien. Er was op de site ook een tijdelijke expositie van een Poolse beeldhouwer, die net als de Grieken, de perfecte mens of delen daarvan uitbeeldde.

Om 18.15 arriveerden we in het hotel. Een uur later een karige maaltijd en de omgeving was nog triester dan gisteren: alleen maar gesloten winkels en een benzinepomp in de omgeving. Daarom maar naar mijn kamer om langs 11 alleen maar Italiaanse tv-zenders te zappen en daarna dit verslag te schrijven.

Een paar wetenswaardigheden:

- Veel soorten koffie op Sicilie, waaronder diverse soorten koffie verkeerd. Ik houd het gewoon bij cafe Americano.
- Veel 65-plussers in de SRC-groep (11), die overal gratis toegang hebben (ook in het ov). Dat zal de komende jaren wel anders worden.
- Een aantal verschillen tussen Griekse en Romeinse bouwstijl: Grieken kenden geen bogen (hadden geen cement). Grieken pasten hun gebouwen aan de natuur aan (b.v. de theaters tegen berghellingen), Romeinen legden de natuur hun wil op. Verhoudingen van het aantal zuilen in een Griekse tempel is x: 2x + 1.
- Voor elke tempel staat een altaar voor de offers. Gebruikelijk is eerst een vloeibaar offer (wijn, olijfolie, dan een vast (landbouw) offer, weer een vloeibaar en dan een dierenoffer. Het dier moest wel meewerken. Voordat het geofferd zou worden kreeg het een paar druppels water op zijn hoofd gegoten. Schudde het dier daarna met zijn kop, dan was een ander dier de klos. De PvdD zal dit gebruik zeer kunnen waarderen.
- Griekse tempels staan altijd met de voorkant op het zuiden gericht. Het dak is altijd van hout, reden waarom we die nooit zien (zijn vergaan). Tempels altijd geschilderd, vaak met fresco’s op de voorkant. Uiteraard is de verf in de loop der tijden ook weggesleten.
- Holocaust betekent in het oud-Grieks: alles in brand (term gebruikt bij het offeren). Bij een barbecue gebeurt eigenlijk hetzelfde, nu weet ik waarom ik er nooit van heb gehouden (bovendien verhonger je onder het eten)
- Geen gratis wifi in de hotels. In Agrigento 2,5 Euro per half uur. Dat moet toch kunnen worden verbeterd. Gooi de kamers met een euro per nacht omhoog en je hebt de kosten er meer dan uit en geen zeurende gasten meer.