Evora

Na drie dagen Lissabon 's ochtends de trein genomen naar Evora, een reis van ruim 1,5 uur. Evora ligt in het noorden van Alentejo, wat je zuid-Portugal kan noemen. Onderweg zie je de kurkeiken en olijfvelden in het ligt glooiende landschap aan je voorbij gaan. Het is een universiteitsstad sinds 1559 met ruim 55.000 inwoners. Het hele centrum staat op de Unesco werelderfgoed lijst. Na de drukte van Lissabon is het prettig een dagje de rust van dit provinciestadje te proeven. Bezienswaardigheden zijn de Romeinse tempel en aquaduct, de kathedraal en het klooster ernaast met een kamer vol met menselijke botten, die echter minder indrukwekkend is dan die in Milaan.
En natuurlijk de universiteit zelf, met prachtig gedecoreerde collegezalen. In elke zaal staat nog een kansel (de uni was voorheen een klooster), maar die worden niet meer gebruikt.

Geluncht met Imme, een voormalig schaaktrainer bij SC Groningen en al jaren docent wiskunde en economie in Evora. en twee Vietnamese Phd's. Evora heeft een internationaal Erasmus programma. Overnacht bij Imme, die prachtig woont op een klein landgoed in de omgeving van Evora. Daar kweekt hij fruitbomen en houdt hij schapen.

Het lijkt erop dat de Portugezen weinig ondernemingszin hebben. Lissabon, maar ook Evora, stralen beide vergane glorie uit. Wellicht wordt het meeste geld verdient in Porto. Er is een gezegde: In Braganca bidt men, in Coimbra zingt men, in Lissabon amuseert men zich en in Porto werkt men.
Veel Nederlanders hebben in de omgeving van Evora of in de Algarve zich gevestigd. Sommigen hebben een camping, er is een kunstboerderij, zuivelondernemingen en iemand heeft zich zelfs gespecialiseerd in het machinaal plukken van olijven, waardoor hij de Portugezen uit de markt verdringt.
Veel jongeren, in het algemeen goed Engels sprekend, verlaten het land, op zoek naar beter betaalde banen in Engeland, Frankrijk, Zwitserland of Duitsland. De bevolking krimpt. Men bood aan immigranten te vestigen, maar die wilden niet naar Portugal. Net als in andere Zuid-europese landen en de landen in het voormalige oostblok zit het dus met een krimpende bevolking (geboortecijfer tussen 1,4 en 1,7), en het emigreren van talentvolle jongeren. Dit kan toch niet de bedoeling van de EU zijn?

Portugal is een van de armste EU-landen. Aan de infrastructuur is het echter niet te zien: goede metro, bussen en treinen, straten en huizen zijn goed onderhouden. Het zit hem echter onder de oppervlakte. Recent heeft de gemeente Lissabon besloten om elke metro korter te maken omdat er geen geld was voor het bijbestellen van onderdelen. Gaat er nu iets kapot, dan wordt dat van een niet ingezet treinstel gehaald. Gevolg: overvolle metro's in de spits en klagende burgers.
Toch is men wel tevreden over de regering. De socialisten zijn aan de macht, met gedoogsteun ook van de communisten, die vooral in Antejo erg groot zijn. Het begrotingstekort is teruggebracht tot aanvaardbare cijfers en Portugal voldoet aan de normen van de EU en IMF. Nog meer drastische bezuinigingen die de vorige, rechtse, regering wilde doorvoeren, zijn teruggedraaid of helemaal niet uitgevoerd en het minimum loon is flink omhoog gegaan. Nog steeds zijn de lonen erg laag en men klaagt over bureaucratie, maar het gaat in ieder geval de goede kant op.

Vlak over de grens met Spanje staan in Extremadura enorm veel zonnepanelen. Portugal doet op dat gebied weinig, terwijl het in grote delen van het land hetzelfde klimaat heeft. Weer een bewijs van weinig ondernemingszin. Misschien zou men in EU-verband moeten investeren in zonne-energie, dat hier natuurlijk veel efficienter is dan in Nederland. Transport is misschien een probleem, maar we willen toch zo snel mogelijk niet meer afhankelijk zijn van rare landen als de golfstaten en het agressieve Rusland?